Συνέντευξη: Πρωτοβουλία για το Παιδί – 1ος Κύκλος Accelerator

1. Λίγα λόγια για τους σκοπούς και το έργο της Οργάνωσης

Η Πρωτοβουλία για το Παιδί είναι ένα Σωματείο μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και ειδικά πιστοποιημένος Φορέας παροχής υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας που ιδρύθηκε το 2008. Φροντίζει και προστατεύει παιδιά που βρίσκονται σε ανάγκη και σε κίνδυνο (ορφανά, παραμελημένα, κακοποιημένα και εγκαταλειμμένα παιδιά).

Κοινωνική αποστολή της οργάνωσης είναι:

• Η καταπολέμηση ενδοοικογενειακής βίας (δράσεις πρόληψης και ενημέρωσης, άμεσες παρεμβάσεις του Συμβουλευτικού Κέντρου).
• Η περίθαλψη και αποκατάσταση παιδιών θυμάτων (ανοικτή και κλειστή φροντίδα, θεραπεία τραύματος, κοινωνική επανένταξη).
• Η αντιμετώπιση ανεργίας και στέγαση νέων που ολοκληρώνουν τη διαβίωση στις Δομές.
• Η συμβολή στην καταπολέμηση της φτώχειας οικογενειών που εξυπηρετούνται από τις Δομές , μέσα από τις δράσεις του Συμβουλευτικού Κέντρου και του FRONT.

Δομές:

• Το Σπίτι της Βεργίνας: Ξενώνας κλειστής και μακροχρόνιας φιλοξενίας παιδιών σε κίνδυνο, δυναμικότητας 26 κλινών.
• Κέντρο Ημερήσιας Φροντίδας της Βέροιας: Παροχή ημερήσιας κοινωνικής φροντίδας σε παιδιά που βρίσκονται σε κίνδυνο, δυναμικότητας 40 θέσεων.
• Κέντρο Αναφοράς και Παροχής Συμβουλευτικής: Ανάληψη περιστατικών μετά από αναφορές και καταγγελίες. Παροχή συμβουλευτικής, υλικής και ψυχοκοινωνικής υποστήριξης σε 400-450 ευάλωτα άτομα ετησίως.
• Κέντρο Θεραπείας Τραύματος της Βέροιας: Ανίχνευση και τεκμηρίωση της κακοποίησης, ιδίως της σεξουαλικής. Συστηματική, εντατική θεραπεία του προκληθέντος τραύματος από ειδική επιστημονική ομάδα.
• Σπίτι Ημιαυτόνομης Διαβίωσης Νέων (υπό ίδρυση): Στέγαση, σίτιση, υποστήριξη νέων για βραχύ χρονικό διάστημα, μέχρι την κοινωνική ένταξη.

2. Λίγα λόγια για το Πρόγραμμα που εγκρίθηκε

Το Κέντρο Ημερήσιας Φροντίδας λειτουργεί από το 2010. Σκοπός του είναι η αποφυγή τοποθέτησης παιδιών σε Ιδρύματα και η ψυχοκοινωνική τους αποκατάσταση.

Η απήχηση του έργου δημιούργησε πιέσεις για επέκταση και αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών, διαπιστώνοντας ότι:

• η χωρητικότητα του Κέντρου ξεπέρασε τα επίπεδα κορεσμού, με αποτέλεσμα αδυναμία ανταπόκρισης στην αυξημένη ζήτηση υπηρεσιών
• οι ελλείψεις στις υποδομές και η υποστελέχωση περιορίζουν την έκταση και το βάθος τους.
  Καταλήξαμε στην ανάγκη ενός μεταρρυθμιστικού σχεδίου, που στοχεύει:
  -στην χωρική και εξοπλιστική επάρκεια του νέου Κέντρου
  -στην στελεχική επάρκεια
  -στην βελτίωση της κατάστασης των εξυπηρετούμενων παιδιών με χρήση νέων προηγμένων παιδαγωγικών και ψυχοκοινωνικών μεθόδων.

Στα αναμενόμενα αποτελέσματα, περιλαμβάνονται:

• η αύξηση του αριθμού των εξυπηρετούμενων παιδιών
• η γρήγορη μετάβασή τους σε κατάσταση μηδενικού κινδύνου και η πλήρης ένταξή τους στο σχολικό και κοινωνικό περιβάλλον.

Οι κυριότερες δράσεις του σχεδίου είναι:

• εργασίες διαρρυθμίσεων και ενσωμάτωση νέου εξοπλισμού, σε νέο κατάλληλο χώρο
• η πρόσληψη του επιπλέον προσωπικού
• η ενσωμάτωση στη λειτουργία νέων εργαστηρίων και δραστηριοτήτων και νέων «εργαλείων» δουλειάς.

Πρόγραμμα που εγκρίθηκε:
Από τις προαναφερθείσες δράσεις, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος χρηματοδοτεί τη μισθοδοσία του επίπλέον προσωπικού και μέρος του εξοπλισμού των εργαστηρίων.

3. Ποιες συμβουλές θα δίνατε σε μια οργάνωση όσον αφορά στη συγγραφή μιας επιτυχημένης πρότασης προς χρηματοδότηση;

Μια πρόταση προς χρηματοδότηση πρέπει να είναι πειστική, δηλαδή αληθινή, αναγκαία, σαφής, μετρήσιμη και ρεαλιστική. Αληθινή είναι η πρόταση που προκύπτει σαν ώριμη συνεπαγωγή από την ενδελεχή ανάλυση της τρέχουσας λειτουργίας ενός Οργανισμού, του οποίου το προφίλ πρέπει να δοθεί αδρά και το έργο να είναι άξιο λόγου. Αναγκαία καθίσταται η πρόταση που προτείνει λύσεις σε προβλήματα ζωτικής σημασίας για τη βελτίωση της απόδοσης του Οργανισμού, δηλαδή να είναι το «επόμενο βήμα» στη ζωή και στη δράση του. Σαφής είναι μία πρόταση που χρησιμοποιεί καθαρή γλώσσα και μετρήσιμη αυτή που προτείνει δείκτες μέτρησης των αποτελεσμάτων, εύκολους να επιβεβαιωθούν. Τέλος, ρεαλιστική γίνεται η πρόταση όταν μπορεί να υλοποιηθεί μέσα σε καθορισμένα οικονομικά και χρονικά όρια, χωρίς αστάθμητοι παράγοντες να την υπονομεύσουν.

Η αιτιοκρατία που διέπει μια πρόταση πρέπει να είναι ισχυρή και συνεκτική: από τον προσδιορισμό των αναγκών και των προβλημάτων, έως την παρουσίαση των αναμενόμενων αποτελεσμάτων και των δράσεων, οι ισχυρισμοί πρέπει να επιβεβαιώνονται, δηλαδή η «εσωτερική λογική» του προγράμματος να είναι καθαρή.

Σημαντική στην επιτυχία είναι η παρουσίαση του τρόπου υλοποίησης: ομάδες έργου, ελέγχου και αξιολόγησης, διάδοσης των αποτελεσμάτων, πρέπει να είναι συγκροτημένες με σαφώς καθορισμένους στόχους και ρόλους υπό ενιαία εποπτεία. Η εμπειρία από προγενέστερες δράσεις είναι επιθυμητή.

4. Πόσο θεωρείτε ότι σας βοήθησε η συμμετοχή σας στο πρόγραμμα Accelerator του HIGGS και γιατί;

Η συμμετοχή μας στο πρώτο πρόγραμμα Accelerator του HIGGS έγινε μετά από διαδικασία πρόκρισης, σε φάση που ο Οργανισμός μας επιχειρούσε να περάσει από την «εφηβική» στην «ενήλικη» ζωή του. Το γεγονός ήταν μία επιτυχία και μία πρόκληση: μας δόθηκε η ευκαιρία να συμμετάσχουμε σε μία πρωτόγνωρη διαδικασία εκπαίδευσης-επιμόρφωσης, ενώ προερχόμαστε από την περιφέρεια – η προέλευση αυτή αποτελεί παράγοντα ανασταλτικό από μόνο του – και ταυτόχρονα να συγκριθούμε και να αποτιμήσουμε τη θέση μας, δηλαδή να επιχειρήσουμε αλλαγή επιπέδου οργάνωσης, με τη βοήθεια έντονα εξωστρεφών διαδικασιών. Το αποτέλεσμα υπήρξε ευεργετικό, όχι μόνο στο γνωστικό επίπεδο αυτής της συμμετοχής, αλλά και στη «συλλογική ψυχολογία» του Οργανισμού.

Ως προς την ουσιαστική βοήθεια, αυτή της αποτελεσματικής συγγραφής μίας πρότασης, επισημαίνουμε το υψηλό επίπεδο των εκπαιδευτών, τη δεκτικότητα και συνέπειά τους, την πολύτιμη καθοδήγηση. Χρειάστηκε και πολλή μελέτη, ώστε να προκύψουν και να επιλυθούν όλες οι καθόλου δευτερεύουσες λεπτομέρειες της επιχειρηματολογίας.
Η συμμετοχή γέννησε μία σειρά από δευτερογενείς θετικές επενέργειες, καθώς οι άνθρωποι του HIGGS κράτησαν τον λόγο τους: διαρκείς ενημερώσεις που μας κράτησαν (και μας κρατούν) μέσα στο χορό των εξελίξεων του χώρου μας, ευγενικές υποδείξεις για χειρισμούς (που συνοδεύονταν πάντα από «έναν καλό λόγο»), με άλλα λόγια η συμμετοχή οδήγησε στη διαρκή υποστήριξη.

5. Γιατί θα συμβουλεύατε κι άλλες οργανώσεις να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα;

Ας πούμε τα αυτονόητα πρώτα: παρέχεται γνώση, απολύτως απαραίτητη σε μία εποχή προκλήσεων, έντονου ανταγωνισμού και αναδιατάξεων, σε έναν χώρο που θα παραμείνουν όσοι αντέχουν, βελτιώνονται και είναι αποτελεσματικοί. Αυτό απαιτεί συνέργειες, ανταλλαγή τεχνογνωσίας και καλών πρακτικών, «νέα εργαλεία δουλειάς» για τους περισσότερους. Οι οργανώσεις που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να διαθέτουν ξεχωριστά τμήματα, όπως marketing, δημοσίων σχέσεων και διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού, πρέπει να υποστηριχθούν, να περάσουν δηλαδή από αυτό το βήμα. Για τον δικό μας χώρο, τον τομέα των κοινωνικών υπηρεσιών, όπου η οικονομική αδυναμία μπορεί να συνεπάγεται την άφεση στην τύχη τους των ωφελούμενών μας (στην περίπτωσή μας παιδιών σε κίνδυνο) είναι κατανοητή η πίεση και η ανάγκη της διασφάλισης παραμέτρων βιωσιμότητας στην οικονομική και λοιπή λειτουργία.

Υπάρχουν όμως και μη προφανείς λόγοι, αυτοί που έχουν να κάνουν με τα ανθρώπινα: τη γνωριμία με τον Σωτήρη, τον Άρη και τα άλλα παιδιά του HIGGS, την αλληλογνωριμία με τους συναδέλφους άλλων οργανώσεων, την εμπειρία όλων αυτών των μηνών και την εμπέδωση φιλίας και συνεργασίας, με ανθρώπους που αξίζουν και προσπαθούν, σε μία χώρα καθημαγμένη. Στην ουσία τόσο το HIGGS όσο και οι οργανώσεις που συμμετέχουν, αποτελούν νησίδες ποιότητας, που πασχίζουν να κρατήσουν συνεκτική και ζωντανή αυτή την κοινωνία.

6. Ποια είναι τα επόμενα βήματά σας;

Μετά την επιχειρούμενη ολοκλήρωση του Οργανισμού στις υλικοτεχνικές υποδομές και τη στελέχωση, ευελπιστούμε ότι θα έχουμε καταστεί ένας σημαντικός Φορέας παιδικής προστασίας για την ελληνική περιφέρεια, που θα διαθέτει ό,τι χρειάζεται για ένα ποιοτικό και αποτελεσματικό έργο: την ανοικτή φιλοξενία (με το έργο που αναφέραμε), την κλειστή φιλοξενία (με το Σπίτι της Βεργίνας και το υπό αποπεράτωση Παράρτημά του), το Κέντρο Θεραπείας Τραύματος (εγκαινιάζεται στις 1 Νοεμβρίου), το Κέντρο Αναφοράς και Παροχής Συμβουλευτικής και το Κέντρο Εκπαίδευσης των εθελοντών μας FRONT (που ήδη λειτουργούν), καθώς και το Σπίτι Ημιαυτόνομης Διαβίωσης Νέων (εντάχθηκε στο ΕΣΠΑ).

Το 2018 θα είναι για μας έτος προσαρμογής στις νέες, αυξημένων απαιτήσεων συνθήκες και το 2019 έτος σταθεροποίησης της λειτουργίας.

Οι επόμενοι στόχοι είναι η σταδιακή απόκτηση της οικονομικής αυτοτέλειάς μας και η αφοσίωση στο κυρίως έργο μας, με εμβάθυνση στις παρεχόμενες υπηρεσίες. Θα δοθεί μεγάλη έμφαση στην επιστημονική επάρκεια του στελεχικού δυναμικού και στη διεθνή δικτύωσή μας, που θα μας κρατά ενήμερους για κάθε εξέλιξη στο χώρο μας. Ως ξεκίνημα αυτής της πολιτικής θεωρούμε το 1ο Διεθνές Συνέδριο για τη σεξουαλική κακοποίηση παιδιών, που θα γίνει στη Βέροια στις 1 και 2 Νοεμβρίου 2017, στο οποίο, με την ευκαιρία, καλούμε κάθε ενδιαφερόμενο να παραβρεθεί.