Λογιστικά: Φορολογική μεταχείριση της ΑΜΚΕ όταν ασκεί και εμπορική δραστηριότητα
Σε αυτό το άρθρο θα συζητήσουμε ένα θέμα που αφορά σε όλες τις Αστικές μη Κερδοσκοπικές Εταιρείες (ΑΜΚΕ) και έχει να κάνει με την φορολογική τους μεταχείριση. Ιδιαίτερα όμως θα γίνει ανάλυση πώς αντιμετωπίζονται φορολογικά όταν ένα μέρος των εσόδων προέρχεται από δωρεές και ένα μέρος από επιχειρηματική/εμπορική δραστηριότητα.
Ας θυμηθούμε ποιο εισόδημα υπόκειται σε φόρο. Ως ακαθάριστο εισόδημα από εμπορικές δραστηριότητες ή ελευθέρια επαγγέλματα των Αστικών μη Κερδοσκοπικών Εταιρειών υποκείμενο σε φόρο θεωρείται μόνο αυτό που προέρχεται από καθαρά εμπορικές δραστηριότητες ή την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος (πχ τέλεση δημόσιων θεαμάτων, έκδοση εφημερίδων, προβολή κινηματογραφικών ταινιών, ενοίκια, τόκοι καταθέσεων κλπ). Αντίθετα οι συνδρομές και εγγραφές των μελών, καθώς και οι χορηγίες ή δωρεές προς αυτές δεν εμπίπτουν στην έννοια των ακαθάριστων εσόδων για να φορολογηθούν.
Κατά τη λειτουργία τους, οι ΑΜΚΕ βαρύνονται με δαπάνες που συνδέονται με τη γενικότερη λειτουργία τους και δεν μπορούν να βαρύνουν αποκλειστικά τη δραστηριότητα (κλάδο) για την οποία φορολογούνται. Οι δαπάνες αυτές, όπως για παράδειγμα, το ενοίκιο της έδρας, η κατανάλωση ρεύματος, μισθοί προσωπικού κ.λ.π πρέπει να μερίζονται σε μέρη ανάλογα των αφορολόγητων εσόδων και των ακαθάριστων εσόδων που υπόκεινται σε φορολογία.
Περαιτέρω, κατά τον προσδιορισμό των φορολογητέων κερδών της εταιρείας, από τα ακαθάριστα έσοδα που υπόκεινται σε φορολογία αφαιρούνται οι δαπάνες που βαρύνουν αποκλειστικά τη φορολογητέα δραστηριότητα της ΑΜΚΕ, καθώς και από τις υπόλοιπες δαπάνες αυτές που με βάση τον παραπάνω μερισμό αντιστοιχούν επί των φορολογητέων ακαθάριστων εσόδων.
Οι δαπάνες που βαρύνουν αποκλειστικά τη φορολογητέα δραστηριότητα είναι θέμα πραγματικό και θα πρέπει να αποδειχθεί στον οποιοδήποτε έλεγχο. Για παράδειγμα, μια ΑΜΚΕ που η εμπορική της δραστηριότητα είναι η πώληση βιβλίων δεν αμφισβητείται ότι η δαπάνη αγοράς βιβλίων ή το κόστος μεταφοράς των βιβλίων ή ο εργαζόμενος που ασχολείται με την πώληση των βιβλίων είναι δαπάνη που αφορά αποκλειστικά στην επιχειρηματική δραστηριότητα. Αντίθετα, όλες οι υπόλοιπες δαπάνες όπως π.χ λογαριασμοί ΔΕΚΟ, μισθοδοσίας προσωπικού, αμοιβή λογιστή κ.λ.π δεν είναι σαφέστατα προσδιορισμένες σε σχέση με την επιχειρηματική δραστηριότητα.
Όσον αφορά στις δαπάνες που με βάση τον παραπάνω μερισμό αντιστοιχούν επί των μη φορολογητέων εσόδων, αυτές καλύπτονται από τα έσοδα αυτά, ωστόσο, μόνο κατά το μέρος που τυχόν δεν καλύπτονται από τα έσοδα αυτά θα συμμετέχουν στο αποτέλεσμα (κέρδος ή ζημιά) της ΑΜΚΕ. Δηλαδή, αν οι δαπάνες που αντιστοιχούν επί των αφορολόγητων εσόδων της εταιρείας είναι μικρότερες από τα έσοδα αυτά, εννοείται δεν θα λαμβάνονται καθόλου υπόψη για τον προσδιορισμό του κέρδους ή της ζημιάς της εταιρείας.
Για την καλύτερη κατανόηση παρατίθεται το παρακάτω παράδειγμα: Έστω η ΑΜΚΕ «Χ» με φορολογητέα ακαθάριστα έσοδα 21.000€, έσοδα από δωρεές 30.000€, δαπάνες εμπορικής δραστηριότητας 15.000€ και λοιπές κοινές δαπάνες 26.000€.
Επειδή υπάρχουν δαπάνες που δεν είναι διακριτό αν ανήκουν στα φορολογητέα ή αφορολόγητα έσοδα προβαίνουμε σε επιμερισμό αυτών των δαπανών ανάλογα με τα έσοδα μας.
Για να εφαρμόσουμε τον μερισμό των δαπανών με βάση τα ακαθάριστα έσοδα πρέπει να προσδιορίσουμε το ποσοστό που αναλογεί από τα έσοδα φορολογητέα και μη στις κοινές δαπάνες:
30.000/51.000 = 58,82%
21.000/51.000 = 41,18%
Άρα σε κοινές δαπάνες (26.000€) αντιστοιχούν:
26.000€ x 58,82% = 15.294€ δαπάνες που αντιστοιχούν στα αφορολόγητα έσοδα
26.000€ x 41,18% = 10.706 € δαπάνες που αντιστοιχούν στα φορολογητέα έσοδα
Προσδιορισμός των κερδών ή ζημιών:
Ακαθάριστα έσοδα φορολογητέα 21.000€
– Δαπάνες εμπορικής δραστηριότητας -15.000€
Αποτέλεσμα εμπορικής δραστηριότητας = 6.000€
Επιπλέον αφαιρείται ποσοστό των κοινών δαπανών =
26.000€ (κοινές δαπάνες) x 41,18% = -10.706€
Άρα τελικό αποτέλεσμα (6.000€-10.706€) = -4.706€
Έχοντας λοιπόν αναλύσει το παράδειγμά μας θα πρέπει να κατανοήσουμε πώς αποτυπώνεται στη δήλωση εισοδήματος. Η δήλωση έχει συγκεκριμένους κωδικούς που αποτυπώνεται η κάθε δαπάνη και με αυτόν τον τρόπο προκύπτει το τελικό αποτέλεσμα.
Πιο αναλυτικά:
Σύνολο εσόδων: 51.000€
Μείον δαπάνες εμπορικής δραστηριότητας: 15.000€
Μείον κοινές δαπάνες: 26.000€
Ίσον κέρδη χρήσης: 10.000€
Σε περίπτωση κερδών προστίθενται οι μη εκπιπτόμενες δαπάνες που δεν βαρύνουν τη φορολογητέα δραστηριότητα: 15.294€
Ίσον σύνολο κερδών: 25.294€
Σε περίπτωση κερδών αφαιρούνται
τα έσοδα μη υποκείμενα σε φόρο: 30.000€
Ίσον ζημία φορολογικού έτους: 4.706€
Με αυτή, λοιπόν, τη διαδικασία και λογική γίνεται η απεικόνιση και μεταφορά του παραδείγματός μας στο φορολογικό έντυπο.
Επισημαίνεται ότι, επειδή τα αφορολόγητα έσοδα από δωρεές (30.000€) είναι μεγαλύτερα των δαπανών που αναλογούν σε αυτά (15.294€) δεν προκύπτει περαιτέρω ζημία. Εάν υπήρχε αρνητική διαφορά αυτή η διαφορά θα αύξανε τη ζημία από την εμπορική δραστηριότητα.
Εν κατακλείδι οι ΑΜΚΕ φορολογούνται μόνο εφόσον έχουν έσοδα από εμπορική δραστηριότητα τα οποία είναι μεγαλύτερα των εξόδων τους συμπεριλαμβανομένων και των εξόδων που αναλογούν στα αφορολόγητα έσοδα.
Τζένη Φετοκάκη
Ειδικός σε φοροτεχνικά θέματα
Στείλτε μας τις δικές σας απορίες στο [email protected] και μπορεί να αποτελέσουν το επόμενο θέμα της στήλης!
Η Ομάδα Newsletter του HIGGS