Ανοιχτές Τεχνολογίες, Καινοτομία και Κοινωνία Πολιτών
Ανοιχτές Τεχνολογίες, Καινοτομία και Κοινωνία Πολιτών
Αλέξανδρος Μελίδης
Ο Οργανισμός Ανοιχτών Τεχνολογιών – ΕΕΛΛΑΚ ιδρύθηκε το 2008 σαν ΜΚΟ ενώ έως τότε υπήρχε ως κοινότητα από τα κάτω. Σήμερα αριθμεί 37 ακαδημαϊκά ιδρύματα και ερευνητικούς και κοινωφελείς οργανισμούς ως μέλη του αποσκοπώντας σε δράσεις προώθηση της ανοιχτότητας (ανοιχτό λογισμικό, ανοιχτά δεδομένα και πρότυπα κλπ) στη δημόσια διοίκηση, την εκπαίδευση και τις επιχειρήσεις.
Πολύ πέρα από το να αποτελεί απλή προτεραιότητα, η καινοτομία είναι βαθιά ριζωμένη στο DNA του Οργανισμού Ανοιχτών Τεχνολογιών – ΕΕΛΛΑΚ. Αυτό συμβαίνει ακριβώς επειδή το ίδιο το ελεύθερο λογισμικό ανοιχτού κώδικα είναι ταυτόχρονα αποτέλεσμα της καινοτόμου ιδέας του ανοιχτού διαμοιρασμού κώδικα στο πλαίσιο κοινοτήτων και την ίδια στιγμή καταλύτης της καινοτομίας. Το ΕΛΛΑΚ απελευθερώνει σε μεγάλη κλίμακα τη δημιουργικότητα προγραμματιστών εφαρμογών και σχεδιαστών υπηρεσιών που καινοτομούν σε κάθε κλάδο της οικονομίας.
Στην ΕΕΛΛΑΚ φροντίζουμε να εξασκούμε πρώτοι απ’ όλους οι ίδιοι στην εργασιακή μας καθημερινότητα όσα υποστηρίζουμε διαχρονικά μέσα από τις δημόσιες προτάσεις πολιτικής για τις τεχνολογίες ανοιχτής αρχιτεκτονικής Για παράδειγμα τόσο η ομάδα εργαζομένων της ΕΕΛΛΑΚ όσο και οι εξωτερικοί συνεργάτες χρησιμοποιούν καθημερινά το Next Cloud για συνεργατικά κείμενα, τηλεδιασκέψεις μέσω jitsi, ομαδικές ή ατομικές γραπτές συνομιλίες, παρακολούθηση εργασιών και πολλά ακόμα. Το Next Cloud είναι μια πλατφόρμα παραγωγικότητας ανοιχτού λογισμικού την οποία η ΕΕΛΛΑΚ έχει εγκαταστήσει σε δική της υποδομή, γεγονός που συμβάλλει στο να ανακτήσει κανείς τον έλεγχο επί των επικοινωνιών και των δεδομένων του οργανισμού του. Ακόμα, χρησιμοποιούμε μεταξύ άλλων το Μoodle για ανοιχτά σύγχρονα ή ασύγχρονα μαθήματα, το big blue button για συνεδρίες τηλεδιασκέψεων.
Η ΕΕΛΛΑΚ είναι πρωτίστως τεχνολογικός οργανισμός. Επομένως, η τεχνολογία έχει καταλυτικό ρόλο στην επίτευξη των στόχων του Οργανισμού και ως μέσο – εργαλείο αλλά και ως σκοπός. Σε όλα τα έργα και δράσεις της ΕΕΛΛΑΚ χρησιμοποιούμε εργαλεία ανοιχτής αρχιτεκτονικής με στόχο τα αποτελέσματα να μπορούν να είναι επαναχρησιμοποιήσιμα από την ευρύτερη κοινότητα ανθρώπων στην οποία απευθύνονται. Όπως για παράδειγμα έγινε με το wiki των διαδικασιών του δημοσίου το οποίο ξεκίνησε σαν προσπάθεια δομημένης καταγραφής από στελέχη του δημοσίου με crowdsourcing των υπηρεσιών υπό μορφή λήμματος wikipedia, και στη συνέχεια η κεντρική του ιδέα υιοθετήθηκε από το επίσημο κράτος και μετεξελίχθηκε στο γνωστό σε όλους πλεόν Εθνικό Μητρώο Διαδικασιών. Το παράδειγμα αυτό συνοψίζει μια πολύ συγκεκριμένη αντίληψή για το ρόλο της τεχνολογίας στην επίτευξη στόχων. Μέσα από απλές ιδέες υλοποίησης εφαρμογών σε σύντομους επαναληπτικούς κύκλους αναδεικνύονται παραδείγματα με πολλαπλάσια δυνητική επίδραση προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος.
Σε ένα κόσμο όπου οι τεχνολογικές εξελίξεις τρέχουν με ιλιγγιώδη ταχύτητα η έγκαιρη και συστηματική ενημέρωση έχει κομβικό ρόλο. H ΕΕΛΛΑΚ είναι ένας οργανισμός που ενημερώνεται από πολλές πηγές για να ενημερώνει με τη σειρά της το κοινό. Είμαστε μέλος και τοπικός κόμβος πολλών διεθνών τεχνολογικών οργανώσεων όπως ενδεικτικά το FSFE, το Communia, το MyData, το Open Data Institute ενώ παρακολουθούμε συστηματικά τις καλές πρακτικές στη συνεργατική πλατφόρμα Join up της ΕΕ και δημοσιεύουμε καθημερινά άρθρα στα blogs των ομάδων εργασίας. Στο τέλος κάθε μήνα στέλνουμε σε newsletter σε περισσότερους από 60.000 αποδέκτες μια συλλογή επιλεγμένων άρθρων με τα σημαντικότερα νέα και είναι μεγάλη χαρά να ακούμε από το ίδιο το κοινό ότι το newsletter μας “Νέα ellak.gr” ανοίγει τα μάτια του κόσμου για τις ανοιχτές τεχνολογίες.
Υπάρχουν πολλές διαθέσιμες επιλογές εργαλείων ανοιχτού κώδικα για να καλύψουν ανάγκες για υποδομές και εφαρμογές σε οργανώσεις κάθε είδους. Έχουμε συγκεντρώσει σε πίνακα μιας σειρά από επιλογές λογισμικού ανοιχτού κώδικα ισοδύναμου με το εμπορικό, οι οποίες είναι για καθημερινή χρήση, όπως π.χ η σουίτα γραφείου Libre Office. Αλλά και για πιο προχωρημένες ανάγκες όπως ο σχεδιασμός γραφικών vector με το Linkscape.
Σε ένα κόσμο όπου κράτη, κοινωνίες και οργανισμοί μετασχηματίζονται από τις ψηφιακές τεχνολογίες, οι οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών κάθε άλλο παρά ανεπηρέαστες μένουν. Το μεγάλο ζητούμενο της εποχής είναι οι ΟΚοιΠ να επιδιώξουν και όπου χρειάζεται να διεκδικήσουν ενεργό ρόλο στον συντελούμενο ψηφιακό μετασχηματισμό. Να μην είναι δηλαδή απλοί παθητικοί αποδέκτες έτοιμων κλειστών λύσεων αλλά μέσα από την υιοθέτηση τεχνολογιών ανοιχτής αρχιτεκτονικής να συμμετέχουν ενεργά στη δημιουργία κοινών ψηφιακών αγαθών που προσαρμόζονται και αναπαράγονται ελεύθερα δημιουργώντας αξίες που δρουν υπέρ του δημοσίου συμφέροντος.
Αλέξανδρος Μελίδης
Γενικός διευθυντής ΕΕΛΛΑΚ