Διαφάνεια και συνέπεια: Ο δρόμος για μια εποικοδομητική σχέση με τα ΜΜΕ
Σύμφωνα με την Υπηρεσία Θαλής και τα αποτελέσματα της έρευνας του, στη χώρα μας αυτή τη στιγμή λειτουργούν περίπου 400 οργανώσεις/ ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται σε πολλούς διαφορετικούς τομείς. Παρόλο, όμως, που οι δράσεις τους εκτείνονται σε διαφορετικά πεδία ενδιαφέροντος, μοιράζονται έναν κοινό σκοπό που τους κινητοποιεί: να προσφέρουν στήριξη σε όσους συμπολίτες μας ή κοινωνικές ομάδες το έχουν ανάγκη, να καλύψουν κενά για την προστασία τομέων που παρουσιάζουν ελλείψεις, αλλά και ειδών που δέχονται απειλές και εν τέλει να προωθήσουν την ευημερία όσων υποστηρίζουν και βρίσκονται στην καρδιά των δράσεών τους.
Επιπλέον, παρά το διαφορετικό αντικείμενο και πεδίο εργασίας τους, οι οργανώσεις παγκοσμίως μοιράζονται ένα κοινό χαρακτηριστικό που καθορίζει σε έναν μεγάλο βαθμό τη φιλοσοφία τους. Κι αυτό είναι η έννοια της συνεργασίας. Οι συνέργειες, οι συμμαχίες (άλλοτε πιο μόνιμες κι άλλοτε πρόσκαιρες εξυπηρετώντας έναν ad hoc σκοπό), οι σχέσεις που αναπτύσσονται με τρίτα μέρη (επιχειρήσεις, άλλοι οργανισμοί, ή ακόμα και πολίτες), πέραν του ότι αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του DNA των οργανώσεων και της φιλοσοφίας τους να «ενώνουν δυνάμεις» με άλλες ομάδες προς έναν κοινό σκοπό, είναι καθοριστικές για την ίδια την ανάπτυξη των δράσεων τους. Χωρίς συνεργασίες, οι οργανώσεις οδηγούνται αναπόφευκτα σε περιορισμό των δράσεων τους και του παραγόμενου αντικτύπου τους, σε μια μη παραγωγική εσωστρέφεια και εν τέλει σε μια αυτοαναφορικότητα που κόβει τους απαραίτητους δεσμούς με την πραγματικότητα του «έξω» κόσμου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την αποτελεσματικότητα και την εμβέλεια του έργου τους.
Ένας τέτοιος σημαντικός συνομιλητής της κοινωνίας των πολιτών είναι και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (ΜΜΕ), δεδομένου του κομβικού ρόλου τους να προσφέρουν έγκαιρη και έγκυρη ενημέρωση στο κοινό, να αναδεικνύουν θέματα που αφορούν την κοινωνία, να ασκούν πίεση στα κέντρα λήψης αποφάσεων για αλλαγές και να παρουσιάζουν θετικές πρωτοβουλίες που μπορούν να επηρεάσουν τη ζωή μιας μεγάλης μερίδας πολιτών. Στην περίπτωση των ΜΜΕ, δεν θα ήταν ακριβές να μιλάμε για «συνεργάτες», αλλά καλύτερα για μια ανεξάρτητη και αμφίδρομη σχέση που όμως αλληλοτροφοδοτείται με σεβασμό κι εδράζεται στην επιθυμία και τον στόχο και των δύο μερών για ενημέρωση του κοινού.
Το WWF Ελλάς είναι μια από τις μεγαλύτερες περιβαλλοντικές οργανώσεις στη χώρα μας που μετρά ήδη 32 χρόνια ενεργού δράσης, ορίζοντας τις προτεραιότητες της στρατηγικής του με βάση τις ανάγκες προστασίας της φύσης που υπάρχουν στην Ελλάδα. Αποστολή μας στο WWF είναι να σταματήσουμε την υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος, να προστατεύουμε τη βιοποικιλότητα, να διασφαλίσουμε τη βιώσιμη χρήση των ανανεώσιμων φυσικών πόρων και να προωθήσουμε τη μείωση της ρύπανσης και της σπατάλης κατανάλωσης, πάντα με την πολύτιμη συμμετοχή και συνεργασία πολιτών, φορέων και οργανώσεων. Χτίζουμε και προωθούμε λύσεις με απώτερο στόχο ένα μέλλον, όπου άνθρωπος και φύση θα συνυπάρχουν αρμονικά.
Με βασική αρχή τη διαφάνεια και με απώτερο στόχο την εξωστρέφεια και την κινητοποίηση των πολιτών για την προστασία του περιβάλλοντος, δεν είναι λίγες οι φορές που τα Μέσα, μέσω των ρεπορτάζ τους, λειτούργησαν ως ο άμεσος σύνδεσμός μας με την κοινωνία και τους πολίτες, μεταφέροντας παράλληλα, τα μηνύματα, τους προβληματισμούς και τις προτάσεις μας έως τα κέντρα λήψη αποφάσεων της χώρας. Τα ΜΜΕ, εξάλλου, διαθέτουν ένα ιδανικό περιβάλλον μέσα από τις διαφορετικές λειτουργίες τους και τα διαφορετικά κανάλια τους, προσφέροντας ένα πρόσφορο έδαφος για την παρουσίαση κάθε λογής ιστορίας και αφηγήματος.
Πώς όμως μπορείτε να χτίσετε μια εποικοδομητική σχέση με τα Μέσα που διαρκεί μέσα στον χρόνο και μπορεί να επικοινωνεί αποτελεσματικά τα μηνύματα της οργάνωσής σας;
Παρακάτω, παρουσιάζονται κάποια βασικά βήματα που συνηθίζουμε να ακολουθούμε στο WWF Ελλάς και που μας βοηθούν σε μια πιο ουσιαστική διάδραση με τα Μέσα, αλλά και σε μια πιο καλά οργανωμένη επικοινωνία:
- Το πρώτο βήμα αφορά στην κατανόηση και την εξοικείωση με το τοπίο των media, χαρτογραφώντας τα Μέσα και τους δημοσιογράφους που καλύπτουν θέματα συναφή με τις δράσεις της οργάνωσής σας και η τακτική –αλλά με μέτρο και πάντα με κάποια δόκιμη αφορμή- ενημέρωσή τους για σημαντικές δράσεις ή τοποθετήσεις σας σε κάποιο ζήτημα.
- Να παρακολουθείτε τις εγχώριες, αλλά και διεθνείς εξελίξεις γύρω από τον τομέα σας για να καταλαβαίνετε αφενός πώς αυτές μπορεί να επηρεάσουν τη δράση του δικού σας οργανισμού και αφετέρου για να γνωρίζετε πού στρέφεται το ενδιαφέρον των media τη δεδομένη στιγμή.
- Τα μηνύματά σας θα πρέπει να είναι σαφή και να αποτυπώνουν με ξεκάθαρο τρόπο την αποστολή της οργάνωσής σας, ενώ μην ξεχνάτε να τα προσαρμόζετε ανάλογα με το Μέσο και το κοινό, στο οποίο απευθύνεστε.
- Αφηγηθείτε ενδιαφέρουσες ιστορίες, προβάλλοντας «ζωντανά» παραδείγματα και τονίζοντας τα στοιχεία με τα οποία το κοινό μπορεί να ταυτιστεί πιο εύκολα για να καταλάβει πως αυτό που λέτε το αφορά άμεσα.
- Φροντίστε να διαθέτετε όλα τα media υλικά σας (μελέτες, ανακοινώσεις, δελτία Τύπου, οπτικο-ακουστικό υλικό) σε εμφανές σημείο στο website του οργανισμού σας, ώστε οι δημοσιογράφοι να έχουν άμεση πρόσβαση σε αυτά.
- Η διαφάνεια, η ειλικρίνεια, η συνέπεια, αλλά και οι στοιχειοθετημένες πληροφορίες (π.χ. επιστημονικά δεδομένα) θα πρέπει να ορίζουν κάθε επικοινωνία σας με τα ΜΜΕ, αλλά και με όλα τα υπόλοιπα εξωτερικά κοινά. Με αυτό τον τρόπο μόνο, μπορείτε να κερδίσετε την εμπιστοσύνη τους.
- Φροντίστε να ανταποκρίνεστε με αμεσότητα στα δημοσιογραφικά αιτήματα (π.χ. συνεντεύξεις ή παροχή πληροφοριών), σεβόμενοι τους γρήγορους ρυθμούς της δουλειάς ενός δημοσιογράφου, αλλά και τους «αστραπιαίους» συνήθως χρόνους μιας είδησης.
- Να μοιράζεστε με τους δημοσιογράφους χρήσιμες έρευνες και στοιχεία που αφορούν γενικότερες εξελίξεις πάνω στον τομέα που δραστηριοποιείται ο οργανισμός σας, γιατί με αυτόν τον τρόπο δείχνετε την ειδίκευσή σας σε αυτόν τον τομέα, αλλά και τη διαθεσιμότητά σας να παρέχετε επιπλέον διευκρινίσεις.
Όλα τα παραπάνω καταλήγουν στο ότι οι σχέσεις που διαμορφώνονται μεταξύ μιας οργάνωσης και των ΜΜΕ είναι πολύπλευρες και δυναμικές, γιατί είναι σχέσεις ζωντανές που για να αναπτυχθούν χρειάζονται αλληλοτροφοδότηση και χρόνο. Η εποικοδομητική σχέση με τα ΜΜΕ επιτυγχάνεται μέσα από μια καλά οργανωμένη επικοινωνία μαζί τους που βασίζεται στη συνέπεια και την ειλικρίνεια και καθοδηγείται από την επιθυμία το όραμα την οργάνωσής σας να ταξιδέψει μακριά και να εμπνεύσει όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους.
Χρίστη Σωτηρίου, υπεύθυνη γραφείου Τύπου και δημοσίων σχέσεων, WWF Ελλάς