Εκπαιδευτικό σύστημα, τυπική εκπαίδευση και Οργανώσεις της Κοινωνίας Πολιτών
Δρ. Σωτήρης Πετρόπουλος,
Συνιδρυτής HIGGS
Αν κάποιος αναζητήσει φωτογραφίες από τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες σε σχολεία σε πολλές χώρες του κόσμου, ιδιαίτερα, δε, του σκανδιναβικού χώρου, θα εντοπίσει σχεδόν ευδιάκριτα την παρουσία κοινωνικών ζητημάτων εντός των σχολικών αιθουσών. Περιβαλλοντικά ζητήματα, θέματα συμπερίληψης, στοιχεία δεξιοτήτων ενεργών πολιτών βρίσκουν τη θέση τους εντός της τυπικής εκπαίδευσης, μέσα στα σχολεία, συχνά προσφερόμενα με πολύ πρακτικό τρόπο.
Οι λόγοι γι’ αυτήν την τάση είναι αρκετοί, στον πυρήνα της, όμως, εντοπίζεται η ανάγκη να διαμορφώσουν τα νέα παιδιά μια καλύτερη εικόνα του κόσμου, ένα καλύτερο πλέγμα δεξιοτήτων, που θα βοηθήσει και αυτά αλλά και την ίδια την κοινωνία. Εντός της τυπικής εκπαίδευσης μπορεί κάποιος να βρει το απαραίτητο βήμα ώστε να τροφοδοτήσει τα νέα παιδιά με εκπαιδευτικά προγράμματα που ξεφεύγουν από το τυπικό πρόγραμμα. Αποτελεί, δηλαδή, μια ενδεδειγμένη πύλη πρόσβασης στον μαθητικό πληθυσμό, με τρόπο δομημένο και εντός ενός πλαισίου όπου το ενδιαφέρον των μαθητών (ή τουλάχιστον η φυσική τους παρουσία!) είναι δεδομένη. Φαίνεται, δε, ότι αν σχεδιάσει κανείς προγράμματα με επίκεντρο τους μαθητές, τις συγκεκριμένες ηλιακές ομάδες, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα κεντρίσουν την προσοχή τους.
Σημειώνεται ότι, βάσει του του Ν. 4823/2021 , υπάρχει συγκεκριμένη διαδικασία έγκρισης συμπερίληψης σχετικών προγραμμάτων εντός της τυπικής εκπαίδευσης ύστερα από σχετικό αίτημα. Ανάλογα με το σε ποιο επίπεδο αφορά το αίτημα (π.χ. σχολική μονάδα, διεύθυνση εκπαίδευσης, περιφερειακές διευθύνσεις εκπαίδευσης, κτλ) ορίζεται και ο φορέας που εξετάζει και εγκρίνει το αίτημα συμπερίληψης του προτεινόμενου εκπαιδευτικού προγράμματος/υλικού.
Γιατί, όμως, κάποιος να ασχοληθεί με το συγκεκριμένο πλαίσιο; Φυσικά γιατί όλες οι σύγχρονες μελέτες εντοπίζουν τη διαμόρφωση πολλών βασικών συνηθειών και τρόπου σκέψης κατά τα σχολικά χρόνια. Όπως καταγράφεται από τα διάφορα άρθρα του παρόντος τεύχους οι οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών είναι ιδιαίτερα ενεργές στην πραγματοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων αγγίζοντας πολλά, σημαντικά, ζητήματα της ελληνικής κοινωνίας. Παράλληλα, όπως επίσης σημειώνεται από τους εκπροσώπους της άλλης πλευράς, των σχολείων δηλαδή, η συμβολή τέτοιων προγραμμάτων είναι πολύ σημαντική, «σπάνε τη ρουτίνα του προγράμματος» και έτσι είναι ευπρόσδεκτα. Έτσι, δεν θα μπορούσε από το να αποτελεί πάγια προτροπή από την πλευρά μας προς όλους τους δρώντες στο οικοσύστημα να σχεδιάζουν δράσεις που αφορούν στην τυπική εκπαίδευση, ακόμα και αν δεν αποτελεί κύρια παρέμβασή τους. Η προστιθέμενη αξία είναι πολύπλευρη και ιδιαίτερα σημαντική!
Kαι μια έξτρα προτροπή, μιας και η παρουσία μας εντός σχολικών κτιρίων διαμορφώνει εικόνες: ξεκινήστε μετά το «καλημέρα» και πριν από το «ποιοι είστε» με 3-4 φράσεις για το τι είναι οργανωμένη Κοινωνία Πολιτών, τι είναι ΟΚοιΠ/ΜΚΟ, τι έργο επιτελείται από τις εκατοντάδες οργανώσεις. Μιλήστε πρώτοι εσείς για τον χώρο μας και ας μην ακούνε για αυτόν μόνο από καχύποπτους και αρνητικά αφηγήματα.