H ενέργεια στα χέρια των πολιτών της κεντρικής Ελλάδας

Το παράδειγμα του Δήμου Μακρακώμης: Πώς πολίτες, μικρο-μεσαίες επιχειρήσεις, κοινωνικοί φορείς και Δημοτικές αρχές μπορούν συλλογικά να παράγουν τη δική τους καθαρή ενέργεια

Από το 2018 μέσω της οδηγίας «Καθαρή Ενέργεια για όλους τους Ευρωπαίους» η Ευρωπαϊκή Ένωση καλεί όλα τα Κράτη-Μέλη να αναγνωρίσουν τις «ενεργειακές κοινότητες» ως νέες νομικές οντότητες. Οι τελευταίες αποτελούν ουσιαστικά συνεταιρισμούς, μέσω των οποίων πολίτες, μικρο-μεσαίες επιχειρήσεις, ΟΤΑ και άλλοι φορείς της κοινωνίας των πολιτών μπορούν να συν-επενδύσουν σε έργα καθαρής ενέργειας, παράγοντας έτσι συλλογικά τη δική τους ενέργεια. Ήδη από το 2018 η Ελλάδα διαθέτει ένα σχετικά προοδευτικό θεσμικό πλαίσιο για τις ενεργειακές κοινότητες (ν. 4513/2018) το οποίο έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη αρκετών επιτυχημένων τέτοιων πρωτοβουλιών σε πολλές περιοχές της Ελλάδας.

Μια νέα και πολύ ελπιδοφόρα ενεργειακή κοινότητα αναπτύσσεται και στην κεντρική Ελλάδα όπου ηκοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση ΗΛΕΚΤΡΑenergy, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού προγράμματοςSCCALE 203050, υποστηρίζει τον Δήμο Μακρακώμης στη σύσταση, λειτουργία και ανάπτυξη μιας πρότυπης ενεργειακής κοινότηταςστην οποία σταδιακά θα συμμετέχουν και άλλοι Δήμοι της περιοχής.

 

Στόχος της ενεργειακής κοινότητας είναι να δημιουργήσει ποικίλα περιβαλλοντικά και κοινωνικά οφέλη όπως το να ενισχύσει την τοπική οικονομία αναπτύσσοντας νέα έργα και δημιουργώντας άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας.

Έμφαση θα δοθεί στην υποστήριξη των αγροτών και γενικότερα του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα στην περιοχή.Η μείωση των λογαριασμών ενέργειας των αγροτών, των αγροτικών συνεταιρισμών και άλλων τοπικών επιχειρήσεων μπορεί να συμβάλει αποτελεσματικά στην οικονομική τους βιωσιμότητα και στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας τους. Επιπλέον, μέσω καινοτόμων έργων και παρεμβάσεων θα μπορέσει επίσης να συνδυάσει την παραγωγή ενέργειας με την καλλιέργεια τροφίμων (π.χ. agrivoltaics) δημιουργώντας νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες και ροές εσόδων.

Η ενεργειακή κοινότητα στοχεύει επίσης στο να μειώσει τα δημοτικά τέλη ως αποτέλεσμα της μείωσης των δαπανών ενέργειας του Δήμου. Αυτό θα γίνει εφικτό μέσω της δημιουργίας ενός φωτοβολταϊκού πάρκου το οποίο θα αξιοποιήσει το μοντέλο του συλλογικού εικονικού συμψηφισμού.  Ειδικά την περίοδο αυτή όπου το κόστος ενέργειας είναι εξαιρετικά υψηλό, η παραγωγή φθηνής και καθαρής ενέργειας για την κάλυψη ενεργειακών αναγκών είναι κάτι απαραίτητο ενώ ταυτόχρονα είναι και απολύτως εφικτό, ειδικά για τις περιοχές της υπαίθρου.

Η ενεργειακή κοινότητα θα έχει επιπλέον και μια σαφή στόχευση στην καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας, μέσω της συμπερίληψης ευάλωτων νοικοκυριών, και στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής μέσω συλλογικής δράσης.

Σε επόμενα στάδια θα δραστηριοποιηθεί και στους τομείς της ηλεκτροκίνησης, αποθήκευσης, εξοικονόμησης, εκπαίδευσης, συνδέοντας έτσι άμεσα την κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία με την τεχνολογική καινοτομία.

Στην Ευρώπη, όπως και στον υπόλοιπο κόσμο, διανύουμε μία ριζική μεταστροφή από το statusquoτων ορυκτών καυσίμων προς τις ΑΠΕ. Αν όμως  η μεταστροφή αυτή  υλοποιηθεί με τους όρους του παρελθόντος (απρόσκοπτη κερδοφορία, μονοπώλια, κοινωνικός αποκλεισμός και υποβάθμιση ευαίσθητων οικοσυστημάτων) τότε ενδεχομένως να περιοριστεί δραματικά ο θετικός της αντίκτυπος. Σε αυτή την τρέχουσα «διαπραγμάτευση» για το μέλλον της ενέργειας συμμετέχουν πλέον εκατομμύρια Ευρωπαίοι πολίτες, οργανωμένοι σε χιλιάδες συνεταιρισμούς, προτείνοντας λύσεις από τα κάτω. Ήδη εκατοντάδες πολίτες και δεκάδες Δήμοι σε όλοι την Ελλάδα λειτουργούν ή βρίσκονται σε διαδικασία σύστασης ενεργειακών κοινοτήτων. Τέτοιου είδους ομάδες μας βοηθάνε να διασφαλίσουμε πως η ενεργειακή μετάβαση θα είναι -ουσιαστικά- πράσινη και δίκαιη για όλους!

 –Δημήτρης Κιτσικόπουλος –
Αντιπρόεδρος ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ. ΗΛΕΚΤΡΑ energy