Σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ»:τα μνημεία στο κέντρο της ζωής και της βιώσιμης ανάπτυξης με«όχημα» τις συνέργειες
Το Σωματείο «ΔΙΑΖΩΜΑ»από το 2008 και μέχρι σήμερα έχει οραματικό στόχο την «κοινωνικοποίηση» των μνημείων, σε συνδυασμό με τη βιώσιμη ανάπτυξη της Ελλάδας.
Με τη μεγάλη κοινωνική συμμαχία που έχει συγκροτήσει (αρχαιολογική κοινότητα, καλλιτέχνες, Δήμοι, Περιφέρειες, Ιδρύματα, επιχειρήσεις, πολίτες κ.λπ.) και σε απόλυτη συνέργεια με το Υπουργείο Πολιτισμού, το σωματείο φροντίζει για την ωρίμανση των τεσσάρων πρώτων φάσεων ανάδειξης των αρχαίων θεάτρων. Είναι προφανές ότι για να οδηγηθεί το κάθε αρχαίο θέατρο στην τελευταία φάση – που είναι η υλοποίηση εργασιών αποκατάστασης του μνημείου – έχουν προηγηθεί διαδικασίες που υποκρύπτουν πολύ μεγάλο μόχθο.
Το «ΔΙΑΖΩΜΑ» συνειδητά δεν παίρνει ποτέ χρήματα από το κράτος, ούτε διεκδικεί πόρους από το Ε.Σ.Π.Α. Με τη συμβολή του έχει ολοκληρωθεί μέχρι σήμεραη ανάδειξη τουλάχιστον 50 αρχαίων θεάτρων της χώρας, μέσα από την προώθηση και αξιοποίηση τριών νέων πυλών χρηματοδότησης. Η μια πύλη απευθύνεται στην τοπική και περιφερειακή αυτοδιοίκηση, οι οποίες μπορούν να συνεισφέρουν οικονομικά μέσω σύναψης Προγραμματικών Συμβάσεων με το Υπουργείο Πολιτισμού. Η δεύτερη απευθύνεται στις οικονομικές δυνάμειςτης χώρας που μπορούν να γίνουν «Χορηγοί» μέσω του Χορηγικού Νόμου και η τρίτη στους πολίτες που μπορούν ως δωρητές να πάρουν μέρος στη μεγάλη προσπάθεια για την ανάδειξη των αρχαίων θεάτρων.
Ειδικότερα, για να ενισχύσει αυτή την προσπάθεια έχουμε ανοίξει ειδικούς τραπεζικούς λογαριασμούς για τα αρχαία θέατρα, τους λεγόμενους «κουμπαράδες». Με τα χρήματα που συγκεντρώνονται στους «κουμπαράδες» χρηματοδοτούμε τις αναγκαίες μελέτες, τις οποίες και διαθέτει δωρεάν στις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού. Επιπλέον, οργανώνουμε καμπάνιες για τη χρηματοδότηση μελετών που απαιτούνται για την ανάδειξη των αρχαίων θεάτρων, ενθαρρύνοντας με τον τρόπο αυτό τη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας. Στο παραπάνω εγχείρημα ένα αξιοσημείωτο κοινωνικό αποτύπωμα στην πολιτιστική ζωή της χώρας έχει αφήσει ηενεργή συμμετοχή των 41Εταιρικών Μελών του Διαζώματος. Η δράση αυτή έχει αναβαθμίσει σημαντικά το θεσμό της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης στη χώρα.
Σταθμό στην πολυσχιδή δράση μας αποτέλεσε ο σχεδιασμόςΟλοκληρωμένων Προγραμμάτων Πολιτιστικού Τουρισμού. Το «ΔΙΑΖΩΜΑ» καλλιεργώντας συστηματικά τις συνέργειες μεταξύ του Δημόσιου και του Ιδιωτικού Τομέα προτείνει τα τελευταία χρόνια την υλοποίηση νεών «προϊόντων» πολιτιστικού τουρισμού, τις «Πολιτιστικές Διαδρομές» και τα «Πολιτιστικά Πάρκα» τα οποία έχουν ως στόχο την ένταξη των μνημείων φύσης και πολιτισμού στο κέντρο της ζωής, της αειφορίας και της βιώσιμης ανάπτυξης. Ειδικότερα, η «Πολιτιστική Διαδρομή» είναι ένα εξειδικευμένο και επώνυμο προϊόν πολιτιστικού τουρισμού, το οποίο διαμορφώνεται με βάση ένα συγκεκριμένο συνεκτικό στοιχείο, όπως είναι οι αρχαιότητες μιας περιοχής. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η «Πολιτιστική Διαδρομή των αρχαίων θεάτρων της Ηπείρου», που μετά από πρόταση του Διαζώματος αγκαλιάστηκε από την Περιφέρεια Ηπείρου και τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και πλέον είναι ένα ολοκληρωμένο και λειτουργικό προϊόν το οποίο διαχειρίζεται η Αναπτυξιακή Εταιρεία «ΉΠΕΙΡΟΣ Α.Ε.», που είναι ο Φορέας Διαχείρισης Προορισμού της (D.M.Μ.O.).
Για να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα αυτών των προγραμμάτων, ανέπτυξαμε το θεσμό του Cluster και το θεσμό του Φορέα Διαχείρισης και Μάρκετινγκ Προορισμού – Destination Management/Marketing Organization – D.M.Μ.O. Καθώς η συμμετοχή της επιχειρηματικότητας είναι κρίσιμη για τη λειτουργικότητα ενός ολιστικού προγράμματος, σε κάθε ένα από αυτάπροβλέπεται η δημιουργία μιας «συστάδας (cluster) επιχειρήσεων» στη βάση ενός κοινά αποδεκτού Τοπικού Συμφώνου Ποιότητας για την υποστήριξη και προώθησήτου. Ο D.M.M.O. της Διαδρομής, ορίζεται από τους αρμόδιους κρατικούς φορείς, και είναι αυτός που αναλαμβάνει τη διαχείρισή της, αλλά και την ευθύνη της άρτιας λειτουργίας της. Στον όλο αυτό σχεδιασμό το «ΔΙΑΖΩΜΑ» προσφέρει δωρεάν στους κρατικούς φορείς (Περιφέρεια, Δήμος, Υπουργείο Πολιτισμού κ.α.) την τεχνογνωσία που έχει αναπτύξει, μέσα από την ειδική δομή που έχει συγκροτήσει, τη θερμοκοιτίδα “D-HUB”.
Μια επιπλέον κατηγορία προγραμμάτων αφορά το σχεδιασμό ολοκληρωμένων προγραμμάτων Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης σε πόλεις της χώρας που διαθέτουν πλούσιο πολιτιστικό απόθεμα.Μέσα από τη συνάντηση των μνημείων με το δημόσιο και τον ιδιωτικό χώρο, αποστολή του Προγράμματος «ΠΟΛΙΣ», είναι ο «εμβολιασμός» των πόλεων με την αξία των συνεργειών και η προσαρμογή του ολιστικού σχεδιασμού σε αστικά περιβάλλοντα. Η θερμοκοιτίδα“D-HUB” έχει συντάξει τρία κείμενα αρχών, την Πράσινη ΧάρταΠολιτισμού, Περιβάλλοντος & Ενέργειας, τη Χάρτα Επιχειρηματικότητας και την Ψηφιακή Χάρτα, που αποτελούν χρήσιμους οδηγούς – βοηθήματα, με προτάσεις που επιβοηθούν τις δημοτικές αρχές, ώστε οι πόλεις να λειτουργήσουν ως «σημεία αναφοράς» του αστικού χώρου.
Το«Πρόγραμμα Ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας»είναι ο πρωταγωνιστής των προγραμμάτων του Διαζώματος. Τον περασμένο Αύγουστο ο πρόεδρος του Διαζώματος, κ. Σταύρος Μπένος ανέλαβε μετά από πρόταση του Πρωθυπουργού της χώρας, κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, Επικεφαλής Ειδικής Επιτροπής γιατο σχεδιασμόενός ολιστικού προγράμματοςγια την αναγέννηση των περιοχών της Βόρειας Εύβοιας που επλήγησαν από τις πυρκαγιές του καλοκαιριού.
Το «Πρόγραμμα Ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας»είναι ολιστικό και ανθρωποκεντρικό και με όχημα το σπουδαίο εργαλείο των Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων (Ο.Χ.Ε.), που δεσπόζει στο Ε.Σ.Π.Α. 2021-2027, και την πνευματική, επιστημονική, βιωματική και επιχειρησιακή προίκα του Διαζώματος, διαμορφώνει βήμα βήμα ένα περιβαλλοντικά και οικονομικά βιώσιμο μέλλον για τη Βόρεια Εύβοια.
Καθώς, η καταστροφή επηρέασε αρνητικά την ταυτότητα της περιοχής ως οικιστικού πλέγματος και τουριστικού προορισμού και περιόρισε δραστικά το μέρος του τοπικού παραγωγικού συστήματος που εξαρτιούνταν από το δάσος (ξυλεία, ρητίνη, μελισσοκομεία) ή τις παρακείμενες καλλιέργειες που κάηκαν, το σχέδιο ανάπτυξης, έχοντας στον πυρήνα του την αναγέννηση του «Νέου Δάσους»και μέσα από την ανάπτυξη συνεργειών ευρείας κλίμακας,προσφέρει μια νέα και ολιστική πρότασηήπιας μορφής ανάπτυξη, η οποία αξιοποιεί τις σύγχρονες τεχνολογίες, προωθεί την κοινωνική συνοχή και βασίζεται στην εδαφικότητα και την τοπική συμμετοχή για το σχεδιασμό και την υλοποίηση δράσεων. Στο πλαίσιο αυτό από το Δεκέμβριο λειτουργεί η πλατφόρμα διαβούλευσης «Εύβοια Μετά» στην οποία οι πολίτες, οι φορείς, οι επαγγελματίες, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές, οι επιστημονικές οργανώσεις και η Κοινωνία των Πολιτών υποβάλουν τις προτάσεις τους, τις οποίες εν συνεχεία θα αξιοποιήσουν οι μελετητές για να εξειδικεύσουν την προτεινόμενη αναπτυξιακή στρατηγική της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας και το σχέδιο δράσης για την αναγέννηση της Βόρειας Εύβοιας.
Μπορείτε να ενημερώνεστε για τη δράση του Σωματείου «ΔΙΑΖΩΜΑ» μέσα από τον επίσημο ιστότοπό του.
Σύνταξη:
Σταύρος Μπένος, πρόεδρος Σωματείου «ΔΙΑΖΩΜΑ»
Μαρία Κουρασάνη, υπεύθυνη προγραμμάτων Σωματείου «ΔΙΑΖΩΜΑ»
