Ευρωπαϊκή Ένωση, Χρηματοδοτήσεις και Κοινωνία των Πολιτών
Η Symplexis είναι ένας μη κερδοσκοπικός φορέας, που εργάζεται για την εξασφάλιση ίσων ευκαιριών για όλους και όλες, εστιάζοντας στις πιο ευάλωτες κατηγορίες των πληθυσμού. Με μια ομάδα ανθρώπων με συμπληρωματικές ικανότητες, αλλά κοινές αρχές και αξίες, υλοποιούμε δράσεις με σκοπό την ανάπτυξη δεξιοτήτων, την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και την προώθηση της ενεργού συμμετοχής στην κοινωνία και στην εργασία ιδιαίτερα όσων έχουν λιγότερες ευκαιρίες.
Η Symplexis έχει 4 βασικούς τομείς εξειδίκευσης:
- την κοινωνική και οικονομική ενσωμάτωση ευπαθών ομάδων μέσω δράσεων που ως στόχο έχουν την εξάλειψη της φτώχειας και την πρόληψη του κοινωνικού τους αποκλεισμού,
- την προστασία και προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων πληθυσμιακών ομάδων που δέχονται διακρίσεις, όπως οι γυναίκες, τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι, τα θύματα βίας και εμπορίας ανθρώπων, ΛΟΑΤΚΙ+, Ρομά, ασυνόδευτοι ανήλικοι, μετανάστες, πρόσφυγες, και αιτούντες άσυλο,
- την ενίσχυση των δεξιοτήτων τόσο των ευάλωτων ομάδων όσο και των επαγγελματιών που τις υποστηρίζουν, με στόχο την προώθηση ίσων ευκαιριών πρόσβασης στην εκπαίδευση και στη δια βίου μάθηση, με έμφαση στις ανάγκες ατόμων με χαμηλές δεξιότητες που αντιμετωπίζουν δυσκολία (επαν) ένταξης στην αγορά εργασίας,
- την ανάπτυξη δεξιοτήτων παιδιών και νέων/εφήβων μέσω ενεργειών που αποσκοπούν στη μείωση της φτώχειας των νέων, στην παιδική προστασία και στην προώθηση της κοινωνικής τους ένταξης.
Οι διεθνείς δωρητές και κυρίως η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί βασικό αρωγό των προσπαθειών του φορέα μας. Με πάνω από 70 έργα στο ενεργητικό της, η Symplexis υλοποιεί και συμμετέχει σε μια σειρά καινοτόμων δράσεων που χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και αποτελούν μέρος διαφορετικών Προγραμμάτων, όπως τα Erasmus Plus, AMIF, CERV, EuropeAid,, κ.ά.
Τα προγράμματα χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελούν βασικό εφόδιο για την προώθηση των σκοπών μας. Κατά συνέπεια, έχουμε συστηματοποιήσει τον τρόπο αξιοποίησής τους, τόσο σε επίπεδο διαρκούς ελέγχου των δημοσιευμένων προσκλήσεων από σειρά προγραμμάτων (Erasmus+, CERV, Horizon Europe, AMIF, EuropeAid) όσο και διατήρησης και συνεχούς ανάπτυξης εξειδικευμένης ομάδας συγγραφής προτάσεων. Με αυτόν τον τρόπο έχουμε καταφέρει να εκμεταλλευτούμε τις σχετικές χρηματοδοτήσεις στο μέγιστο δυνατό βαθμό, προς όφελος των ομάδων-στόχων που υποστηρίζουμε.
Ως Symplexis αντιμετωπίζουμε τις ίδιες βασικές και κρίσιμες προκλήσεις στον τομέα της χρηματοδότησης που αντιμετωπίζουν όλοι οι φορείς της Κοινωνίας των Πολιτών. Σε εθνικό επίπεδο, οι διαθέσιμες χρηματοδοτήσεις από φορείς της Κεντρικής Κυβέρνησης ή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι αφενός περιορισμένες και αφετέρου δύσκολα προσβάσιμες από νεοσύστατους φορείς της Κοινωνίας των Πολιτών, όπως η Symplexis, κάτι που συμβαίνει σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό στην περίπτωση των χρηματοδοτήσεων από τον ιδιωτικό τομέα. Οι συχνές καθυστερήσεις στις πληρωμές, η μακρόχρονη διαδικασία αξιολόγησης και ο γραφειοκρατικός τρόπος διαχείρισης αυξάνουν σημαντικά το ρίσκο των προγραμμάτων που προέρχονται από εθνικούς πόρους, αποτελώντας βασικούς ανασταλτικούς παράγοντες για την αξιοποίησή τους. Αναφορικά με τις χρηματοδοτήσεις που προέρχονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η μεγαλύτερη δυσκολία αφορά στις συχνές αλλαγές κατεύθυνσης και προτεραιοτήτων από την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση, κάτι που δυσκολεύει τη μακροχρόνια δέσμευση και υποστήριξη της ίδιας δέσμης παρεμβάσεων και απαιτεί τη διαρκή επαναστόχευση σε διαφορετικού τύπου παρεμβάσεις, πολλές φορές και για διαφορετικά κοινά-στόχους.
Με βάση τα παραπάνω, η στρατηγική μας απόφαση ως φορέας είναι αφενός η μη ενασχόληση με προγράμματα από εθνικούς πόρους (ακόμα και συγχρηματοδοτούμενα από Ευρωπαϊκούς πόρους), σε συνδυασμό αφετέρου με την προώθηση ευέλικτων δράσεων προς χρηματοδότηση από προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που χαρακτηρίζονται από υψηλό βαθμό διατηρησιμότητας (π.χ. μέσω παρεμβάσεων που αναλαμβάνονται εξ ολοκλήρου από τους αποδέκτες τους, σε συνδυασμό με την εκμετάλλευση ψηφιακών εργαλείων και μεθοδολογιών) και εύκολης προσαρμογής στις εκάστοτε ανάγκες των κοινών-στόχων.
Με προσεγγίσεις που καθοδηγούνται, πρωτίστως, από τους άμεσα ωφελούμενους και προωθούν την ενεργό εμπλοκή και συμμετοχή, έχουμε επιτύχει την οικοδόμηση μιας ισχυρής κοινότητας, η οποία εκτιμά την ποικιλομορφία και το σεβασμό στη διαφορετικότητα τόσο σε τοπικό όσο και σε εθνικό επίπεδο. Η Symplexis, τόσο στα έργα που έχουν ολοκληρωθεί όσο και στα έργα που τρέχουν, έχει συμβάλλει στην υποστήριξη περισσότερων από 10.000 ατόμων, με την πλειοψηφία αυτών να ανήκει σε ευάλωτες κοινωνικά ομάδες, όπως μετανάστες, πρόσφυγες, υπηκόους τρίτων χωρών, ΛΟΑΤΚΙ+, Ρομά, σε συνδυασμό με παιδιά και νέους, που προέρχονται κυρίως από υποβαθμισμένα περιβάλλοντα, καθώς και επαγγελματίες που παρέχουν υποστηρικτικές υπηρεσίες, έχοντας ως βασικό άξονα όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης (δάσκαλοι, καθηγητές, εκπαιδευτές ενηλίκων).
Σε ένα ευρύτερο επίπεδο, η αξιοποίηση των εν λόγω προγραμμάτων έχει προωθήσει έμπρακτα τη συνεργασία, τη μεταφορά τεχνογνωσίας και την ανταλλαγή γνώσης, που αποτελούν βασικές αξίες του φορέα μας. Με όχημα προγράμματα όπως το EuropeAid, συνεισφέρουμε έμπρακτα στη διάδοση καλών πρακτικών και στην ανάπτυξη δεξιοτήτων φορέων της Κοινωνίας των Πολιτών σε αναπτυσσόμενες χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενδυναμώνοντας φορείς Ρομά από τη Βόρεια Μακεδονία, ενώ μέσω του ERASMUS+ Capacity Building in the field of Higher Education, ξεπερνάμε τα Ευρωπαϊκά σύνορα και υλοποιούμε έργα σε χώρες, όπως το Λάος, η Ταϊλάνδη, η Μαλαισία, η Ινδία, και το Πακιστάν, συνεισφέροντας τόσο σε επίπεδο υποδομών όσο και σε μεταφορά τεχνογνωσίας. Με υποδομές, όπως η λειτουργία Παρατηρητηρίων, Κέντρων Καινοτομίας για την Έρευνα και την Τεχνολογία και Ψυχολογικής Υποστήριξης, συμβάλλουμε στην περαιτέρω ανάπτυξη των περιοχών αυτών και στην κοινωνική και οικονομική ενσωμάτωση του τοπικού πληθυσμού. Συνεπώς, τα Ευρωπαϊκά προγράμματα ευνοούν την ανάπτυξη διακρατικών συνεργασιών όχι μόνο μεταξύ φορέων της Κοινωνίας των Πολιτών, αλλά φέρνοντας κοντά φορείς με διαφοροποιημένα υπόβαθρα (εκπαιδευτικοί φορείς, ΜΚΟ, φορείς της αγοράς εργασίας, θεσμικοί φορείς κλπ.) και προωθούν τη δικτύωση, έννοιες αλληλένδετες με την Κοινωνία των Πολιτών, ιδίως εντός του σύγχρονου, παγκοσμιοποιημένου περιβάλλοντος.
Είναι εξαιρετικά σημαντικό για κάθε οργάνωση της Κοινωνίας των Πολιτών να έχει ξεκάθαρους στόχους ως προς το ρόλο και την αποστολή της, αλλά και να παραμένει ανοικτή σε νέες προοπτικές και, κυρίως, συνεργασίες με άλλους φορείς και οργανώσεις, που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν συμπληρωματικά. Σε αυτό το πλαίσιο, οι εκάστοτε ανάγκες της κοινωνίας σε τοπικό ή/και εθνικό επίπεδο είναι πολύ πιθανό να σχετίζονται αφενός μεν με αντίστοιχες ανάγκες σε άλλα εθνικά πλαίσια εκτός Ελλάδας, αφετέρου δε με προτεραιότητες παρέμβασης που έχουν τεθεί από κάποια προγράμματα χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Συνεπώς, φορείς που ενδιαφέρονται να αξιοποιήσουν χρηματοδοτήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλουν να κινηθούν προς αυτές τις 2 κατευθύνσεις: της ανάδειξης προκλήσεων και αναγκών που απαντώνται σε διακρατικό επίπεδο και της εξέτασης του βαθμού συσχέτισής τους με τις προτεραιότητες των Ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Παράλληλα, η προώθηση συνεργασιών με φορείς που κινούνται στις ίδιες περιοχές παρέμβασης και έχουν πρότερη εμπειρία στην αξιοποίηση Ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών μέσων μπορεί να επιταχύνει αυτή τη διαδικασία (ιδίως εάν έχουν συμπληρωματικό προφίλ / πεδίο δράσης).
Εξ ορισμού, η Κοινωνία των Πολιτών έρχεται να συμβάλει καθοριστικά στην προώθηση του κοινωνικού συμφέροντος, κάτι που προϋποθέτει τη συνεργασία και την κοινωνική δράση ομάδων και ατόμων για την επίτευξη κοινών στόχων. Σε αυτό το πλαίσιο, η Symplexis επιδιώκει να αποτελέσει ένα σημείο αναφοράς κοινωνικής δράσης τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη, προωθώντας την αξιοποίηση της καινοτομίας για την ανακούφιση των διαχρονικών αναγκών όλων εκείνων που βρίσκονται στις παρυφές του κοινωνικού ιστού.
Μετά από 5 χρόνια δράσης, το όραμά μας εξακολουθεί να είναι ένα: μια κοινωνία πιο δίκαιη για όλους και όλες, χωρίς διακρίσεις και πιστεύουμε ότι η πλέον αποτελεσματική προσέγγιση για αυτό είναι η καινοτομία και η κοινή δράση, που ξεπερνά τα εθνικά όρια. Σε μια παγκοσμιοποιημένη κοινωνία, οι ευπαθείς ομάδες μοιράζονται κοινές προκλήσεις και ανάγκες, συνεπώς και οι σχετικές λύσεις οφείλουν έχουν ολοκληρωμένο και διακρατικό χαρακτήρα. Σε αυτό λοιπόν αποσκοπούμε και εμείς, στο να συνεισφέρουμε στη δικαιοσύνη και τη συμπεριληπτικότητα σε διεθνές επίπεδο μέσω της υλοποίησης ολοκληρωμένων και πολυεπίπεδων παρεμβάσεων, με φορείς που μοιράζονται τις ίδιες ανησυχίες και τους ίδιους στόχους με εμάς.
Γιώργος Αλεξόπουλος, Γενικός Διευθυντής της Symplexis
