Το Athens Pride και οι Πρεσβείες: 10 Χρόνια Πολύτιμης Συνεργασίας
Το Athens Pride πραγματοποίησε την πρώτη του επίσημη δημόσια παρέλαση στο κέντρο της πόλης τον Ιούνιο του 2005. Ήταν ένα ριζοσπαστικό γεγονός, τρομακτικό θα λέγαμε στην ομοφοβική και φοβισμένη ελληνική κοινωνία εκείνης της εποχής. Χρειάστηκαν πολλά χρόνια σκληρής δουλειάς για να κερδίσουμε οποιαδήποτε αναγνώριση του Athens Pride ως αξιοσέβαστου θεσμού, πόσο μάλλον τη θεσμική επικύρωση της αξίας και της αναγκαιότητας του Φεστιβάλ ως πολιτικό και κοινωνικό έργο. Οι τοπικές και εθνικές κυβερνήσεις αγνόησαν, ακόμη και περιφρόνησαν το Athens Pride.
Μετά από μερικά χρόνια, κατά τα οποία αυξήθηκε η προσέλευση του Athens Pride, με την ενθάρρυνση των συναδέλφων των Pride στο εξωτερικό, προσέγγισα κάποιες πρεσβείες δυτικών χωρών, οι οποίες, όπως μου είπαν, είχαν διεθνή προγράμματα υποστήριξης LGBTQI projects και Prides σε σχετικά αφιλόξενα περιβάλλοντα. Πέρα από όποια οικονομική βοήθεια, μια τέτοια ορατή συνεργασία με πρεσβείες με επιρροή, με την επίσημη προβολή και φυσική διπλωματική παρουσία στις εκδηλώσεις μας, όχι μόνο μας χάρισε κύρος και σεβασμό, αλλά άσκησε ήπια πίεση σε κρατικούς θεσμούς και επιχειρήσεις.
Η πρώτη τέτοια έγκριση ήρθε το 2009 από την Καναδική Πρεσβεία, για την προβολή του καναδικού ντοκιμαντέρ «Beyond Gay: The Politics of Pride», στο Goethe-Institut Athen. Η Καναδή πρέσβη παρευρέθηκε και χειροκροτήθηκε με ενθουσιασμό από το κοινό.
– The author (right) backstage at Athens Pride 2022 with Ambassadors Sisulu of South Africa and Terstal of the Netherlands
Την ίδια εποχή, ο Πρόεδρος Obama και η υπουργός Εξωτερικών Hilary Clinton καθιέρωσαν μια πολιτική οικονομικής υποστήριξης και ανάπτυξης ικανοτήτων (capacity building) των ξένων LGBTQI ΜΚΟ που εργάζονται σε δύσκολες περιοχές, με κορυφαία προτεραιότητα τις εκδηλώσεις Pride. Ωστόσο, η Πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα δεν είχε ακόμη επικοινωνήσει μαζί μας. Ένας φίλος διπλωμάτης μου έδωσε μερικές επαφές στην Πρεσβεία και επικοινώνησα μαζί τους. Τον Ιούνιο του 2012, ένας συνάδελφος και εγώ παρουσιάσαμε την ελληνική κατάσταση σε μια συνάντηση-εργαστηρίου των Βαλκανίων και της Τουρκίας, στα Τίρανα, με θέμα «Σταματήστε τη βία: τα δικαιώματα των ΛΟΑΤ είναι ανθρώπινα δικαιώματα», που διοργανώθηκε από τα Υπουργεία Εξωτερικών και Δικαιοσύνης των ΗΠΑ. Η κοινότητά μας εκπαίδευσε και ενημέρωσε τους διπλωμάτες που θήτευαν στην περιοχή. Στη συνέχεια, η Πρεσβεία των ΗΠΑ έγινε ένας από τους σημαντικότερους συμμάχους του Athens Pride, παρέχοντας οικονομική υποστήριξη – βεβαία δεν έλειψε αρκετή αντίδραση τόσο από την κοινότητα όσο και από τις δεξιές και αριστερές φωνές – αλλά και ευκαιρίες δικτύωσης (networking) με ΜΚΟ εκτός της LGBTQI κοινότητας καθώς και με πολιτικούς και επιχειρησιακά στελέχη. Μάλιστα, σχεδόν αμέσως μετά την άφιξή του, ο Πρέσβης Γιώργος Τσούνης με κάλεσε σε προσωπική συνάντηση να με διαβεβαιώσει για την υποστήριξή του για τα δικαιώματα των LGBTQI. Βρήκε μάλιστα χρόνο στο πολύ φορτωμένο πρόγραμμά του για επισκεφτεί τα περιπτερά της κοινότητας στο Athens Pride στην πλατεία Συντάγματος στις 18 Ιουνίου.
Από τις εξαιρετικές συνεργασίες με πρεσβείες ξεχωρίζω τη συναυλία της Έλλης Πασπαλά με τον Τάκη Φαραζή και τον David Lynch που φιλοξένησε η Γαλλική Πρεσβεία το 2016, το κοκτέιλ για τους εκπροσώπους του Inter Pride General Meeting & World Conference του 2019 που φιλοξενήθηκε από τον Πρέσβη Daniel Hernandez-Joseph του Μεξικού στην κατοικία του, και την Scholarship & Welcome Reception του ίδιου συνεδρίου που φιλοξενήθηκε η Πρέσβης Stella Ronner-Grubacic της Ολλανδίας στην κατοικία της.
Από το 2013, η πρωτοβουλία της Πρεσβείας των Κάτω Χωρών, «Diplomats for Athens Pride», έχει γίνει πλέον παράδοση. Το project περιλαμβάνει μια σύντομη δήλωση υποστήριξης σχετικά με θέμα κάθε έτους, μεταφρασμένη σε πολλές γλώσσες και υπογεγραμμένη από περίπου 30 διπλωματικές αποστολές στην Ελλάδα. Επιπλέον, 2 πρέσβεις, από διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές, μιλούν από το Stage του Athens Pride λίγο πριν την έναρξη της Παρέλασης. Ομιλητές περιλαμβάνονται πρέσβεις από την Ολλανδία, τη Γαλλία, τη Μεγάλη Βρετανία, τον Καναδά, το Μεξικό, τη Γερμανία, την Ουρουγουάη, τη Σουηδία, την Αυστραλία – αρκετοί με τους συντρόφους τους – και τον Ιρλανδό Πρέσβη με τη σύζυγό του και τα 4 μικρά παιδάκια του. Φέτος, το 2022, καλωσορίσαμε με περηφάνια την Εξοχότητά Suzanna Terstal της Ολλανδίας και την Εξοχότητά Beryl Rose Sisulu από τη Νότια Αφρική, η οποία ήταν η πρώτη ομιλήτρια στο Athens Pride από την αφρικανική ήπειρο. Στην παρέλαση συμμετέχουν και διπλωμάτες με τις οικογένειες και τους φίλους τους με πλακάτ που δηλώνουν «Diplomats for Athens Pride».
Οι διπλωματικές αποστολές λαμβάνουν οδηγίες από το Υπουργείο της χώρας καταγωγής τους σχετικά με τα κεντρικά ζητήματα του έτους, τα οποία εξαρτώνται από τον προϋπολογισμό και τα τρέχοντα γεγονότα. Τα θέματα LGBTQI μπορεί να μην είναι πάντα το επίκεντρο της δουλειάς τους, αλλά συνήθως αποτελούν θέμα που εμπίπτει στα ενδιαφέροντα τους. Ένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τόσο οι διπλωμάτες όσο και οι ομάδες της κοινωνίας των πολιτών είναι ότι το προσωπικό των πρεσβειών αλλάζει συχνά, επομένως οι σχέσεις και οι φιλίες πρέπει να αποκαθίστανται συνεχώς, εκτός από την περίπτωση του μόνιμου προσωπικού. Η εμπλοκή μιας πρεσβείας με μια συγκεκριμένη κοινότητα βασίζεται συχνά στο προσωπικό συμφέρον ενός συγκεκριμένου διπλωμάτη, αξιωματικού ή πρέσβη. Άρα μπορεί να αλλάξουν οι καταστάσεις μεταξύ μας από μια μέρα στην άλλη.
Ωστόσο, κλείνοντας, θα έλεγα ότι οι Πρεσβείες μπορούν να βοηθήσουν την Κοινωνία των Πολιτών με πολλούς και σημαντικούς τρόπους, ορισμένοι από τους οποίους μπορεί να μην είναι άμεσα εμφανείς. Η συμβουλή μου είναι να αποδεχτείτε όλες τις προσκλήσεις σε εκδηλώσεις των Πρεσβειών και να επωφεληθείτε από κάθε δυνατότητα δικτύωσης και γνωριμιών. Οι πόρτες ανοίγουν όταν δεν το περιμένεις.
Της Andrea H. Gilbert